ฮุปแต้มอีสาน, สิมอีสาน (Isan Mural Painting and Isan Temple Architectures)
 สิม หอไตร ฮูปแต้ม

(วางเมาส์บนรูปภาพ เพื่อดูส่วนขยายภาพ)

+ เพิ่ม | - ลด ขนาดตัวอักษร      


วัดโพธิ์ชัยบ้านโคกใหญ่ สกุลช่างญวน
     “วัดโพธิ์ชัยโคกใหญ่” บางครั้งเรียก “วัดโพธิ์ชัยโคกใหญ่โคกคำ” เดิมชื่อ “วัดโพธิ์ชัย” (ซึ่งต่อไปผู้เขียนจะเรียกชื่อวัดนี้ว่า “วัดโพธิ์ชัย”) จากประวัติศาสตร์ มุขปาฐะที่รวบรวมได้จากชุมชนกล่าวว่า การสร้างวัดแต่เริ่มแรกยังไม่มีการสร้างสิม ต่อมาในช่วงที่ยาคูพวนเป็นพระอุปัชฌาย์ เริ่มมีการบวชพระมากขึ้น อันเป็นมูลเหตุ ให้มีการสร้างสิมขึ้นในเวลาต่อมา สิมหลังนี้สร้างขึ้นใน พ.ศ. 2479 ในระหว่าง ที่ยาคูปู่ลือเป็นเจ้าอาวาส ใช้เวลาการก่อสร้างประมาณ 2 ปี 7 เดือน แล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2481 นับถึงปัจจุบัน มีอายุกว่า 70 ปีมาแล้ว

     สิมวัดโพธิ์ชัยเป็นสิมทึบ สร้างด้วยอิฐถือปูนแบบมีเสารับปีกนกและ มีมุขหน้า มีผังพื้นเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า หันด้านหน้าไปทางทิศตะวันออก มีมุขด้าน หน้าเชื่อมต่อมายังพื้นที่ตอนในของอาคาร ผังพื้นของอาคารจำแนกออกเป็น 2 ส่วน คือ พื้นที่ปิดล้อมของอาคารที่อยู่ภายใต้หลังคาประธาน ซึ่งเป็นพื้นที่ที่เป็นทางการ สำหรับการประกอบสังฆกรรม และพิ้นที่ชายใต้ชายคาปีกนก ที่อยู่ล้อมรอบอาคาร ประธาน กว้างประมาณ 1.50 เมตร ทำหน้าที่รองรับกิจกรรมที่ไม่เป็นทางการรวมทั้งการใช้สอยตามเพศสภาวะ (Gender) ผนังของอาคารเป็นส่วนปิดล้อมให้เกิดพื้นที่ประกอบพิธีกรรมทางศาสนา

     สำหรับผนังด้านยาวมีช่องเปิด เป็นรูปซุ้มโค้งที่ได้รับอิทธิพลทางรูปแบบและการก่อสร้างจากช่างญวน โครงสร้างผนังก่อด้วยอิฐดินเผาขนาดใหญ่ โครงหลังคาเป็นไม้เนื้อแข็งหลัง มุงด้วยสังกะสีตราหัวแพะ 5 มุขด้านหน้าตกแต่งด้วยลายปูนปั้นเทพพนม ด้านล่าง ของมุขบันทึกปีที่สร้างด้วยสีคราม หน้าบันด้านหลังเป็นผนังเรียบ ตกแต่งด้วยการ เขียนสีลายเทวดาและสัตว์ในป่าหิมพานต์ หัวเสานางเรียงที่รับหลังคาปีกนก เป็นปูนปั้นคล้ายลายกนก ด้านบนของซุ้มหน้าต่างและซุ้มประตูทางเข้าประดับ ด้วยปูนปั้นและภาพเขียนสีรูปสัตว์และเทวดาอย่างง่ายๆ บันไดด้านหน้าผายออก ราวบันไดเป็นปูนก่อที่เจาะทำช่องลูกกรงเป็นรูปไข่ทางตั้ง ส่วนหลังคาเดิมมีปั้นลม เป็นไม้ ไม่มีช่อฟ้า ปั้นซายในภาษาท้องถิ่นหรือเชิงชายตัวในไม่มีลวดลายแกะสลัก แต่ติดกระจกแก้วกลมเป็นระยะ ซึ่งส่วนของปั้นลมปัจจุบันได้สูญหายไปไม่ปรากฏ ร่องรอยให้เห็น

     ส่วนบนของผนังภายในสิมมีฮูปแต้มหรือภาพจิตรกรรมฝาผนัง ทั้ง 4 ด้านที่เขียนเรื่องเวสสันดรชาดกทั้งสิบสามกัณฑ์ (สิมบางหลังอาจเขียนเรื่อง สินไซ แต่เวสสันดรชาดกเป็นเรื่องราวได้รับความนิยมเขียนฮูปแต้มมากที่สุด) แต่มีบางส่วน เช่น บริเวณที่อยู่ใกล้พระพุทธรูปยังเป็นเส้นร่าง ดินสอรูปช้างน่าจะเป็นภาพมารวิชัยซึ่งแสดงให้เห็นว่าช่างยังเขียนไม่เสร็จส่วนด้านหน้าของสิมมีธาตุปูนปั้นลายเป็นรูปช้างและเสือที่สร้างขึ้นเพื่อ บรรจุอัฐิ และยังออกแบบให้ใช้บรรจุน้ำได้ด้วย ตั้งอยู่เยื้องไปทางด้านซ้ายและขวา 2 หลัง เป็นฐานสี่เหลี่ยมขนาด 1.40x1.77 เมตร ธาตุด้านซ้ายมีการบันทึกประวัติ การสร้างไว้ว่า เพื่ออุทิศให้แก่ผู้วายชนม์ แต่ตัวหนังสืออยู่ในสภาพเลอะเลือน ไม่สามารถอ่านได้

     สำหรับประวัติการก่อสร้างของสิม ยังอยู่ใูนความทรงจำของคุณยายบับพา ภูเนตร อายุ 94 ปี ซึ่งเป็นผู้อาวุโสสูงสุดของหมู่บ้านและยังได้ร่วมก่อสร้างสิม ดังกล่าวด้วยเล่าว่า แต่เดิมตัวสิมไม่มีประตู เนื่องจากสมัยก่อนไม่มีคนกล้ามาขโมย ของวัด เมื่อก่อนมีพระพุทธรูปที่แกะสลักจากไม้และเขาควายเป็นจำนวนมาก ประดิษฐานไว้ในสิม ในเทศกาลสงกรานต์ในอดีตทางวัดอัญเชิญออกมาให้ญาติโยม สรงน้ำเป็นประจำทุกปี ในช่วงหลังพระไม้เหล่านี้ได้สูญหายไปไม่ปรากฏเหลืออยู่ที่ วัดแห่งนี้แล้ว อีกทั้งทางวัดไม่ได้จัดทำการหรือบันทึกภาพไว้

      ข้อมูล : วารุณี หวัง / ทรงยศ วีระทวีมาศ / กุลศรี ตั้งสกุล




เนื้อหา ฮูปแต้มเรื่องมหาเวสสันดรชาดก วัดโพธิชัย บ้านโคกใหญ่



ดูแผนที่ขนาดใหญ่ขึ้น
      



สถานที่ตั้ง : วัดโพธิ์ชัยโคกใหญ่ บ้านโคกใหญ่ ตำบลบัวบาน อำเภอยางตลาด จังหวัดกาฬสินธุ์
ถ่ายภาพเมื่อ : 20 พฤษภาคม 2556
วันติดตั้งหน้าเว็บ : 28 พฤศจิกายน 2556
จำนวนผู้เข้าชม : 7303 ครั้ง
หมายเหตุ : เว็บมาสเตอร์เดินทางไปชมและถ่ายภาพเอง, ข้อมูลจาก : อินเตอร์เน็ต


28-11-2013 Views : 7304
      ร่วมกันสนับสนุนเว็บไซต์นี้ ทำได้ง่ายๆ ด้วยการคลิกลิงค์ด้านล่าง... ขอบคุณครับ





อาร์ตนานา สตูดิโอ และ เดอะ ไดโนเสาร์ อาร์ต แกลเลอรี่ ™ (หอศิลป์ เดอะแด็ก)
บ้านเลขที่ 9, 48 หมู่ 12 บ้านหนองซำ ต.น้ำอ้อม อ.ค้อวัง จ.ยโสธร 35160 กรุณาโทรติดต่อก่อนการเดินทางหรือนัดหมายล่วงหน้า ที่เบอร์ โทร. 081- 303 4493, 064-092 9449
ออกแบบโลโก้ | ออกแบบบรรจุภัณฑ์ | ออกแบบกล่อง | ออกแบบบถุง | ออกแบบฉลาก | ออกแบบสื่อส่งเสริมการขาย ออกแบบสื่อดิจิทัล Digital Media Design

 ร่วมสนับสนุนเว็บไซต์ อีสานอาร์ตดอทคอม ช่องพุทธศิลป์อีสาน เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการเดินทางถ่ายภาพนำมาจัดทำเว็บไซต์ ได้ที่ :

ธนาคารกสิกรไทย สาขาบางกะปิ ชื่อบัญชี นายพัฒยา จันดากูล เลขที่บัญชี 003-2-02799-9 ประเภท ออมทรัพย์

ต้องยอมรับความจริงว่า การเดินทางมีค่าใช้จ่าย โดยเฉพาะค่าน้ำมันรถ หากต้องเดินทางไกลๆ หลายร้อยกิโลเมตร ค่าใช้จายในแต่ละเที่ยวก็หลายพันบาท เว็บมาสเตอร์จึงต้องรองบประมาณ และวางแผนการเดินทางให้คุ้มกับค่าน้ำมัน โดยกำหนดจุดที่จะไปถ่ายภาพให้ได้เยอะๆ ก่อนการเดินทาง ขอขอบพระคุณทุกท่านที่ให้การสนับสนุนค่าเดินทางครับ



18.119.111.9 | Copyright © 2008 - 2023 esanart.com All Rights Reserved.
Website designed by Artnana Sudio