ฮุปแต้มอีสาน, สิมอีสาน (Isan Mural Painting and Isan Temple Architectures)
 สิม หอไตร ฮูปแต้ม

(วางเมาส์บนรูปภาพ เพื่อดูส่วนขยายภาพ)


วัดโพธิ์ชัย บ้านหนองห้าง อ.กุฉินารายน์ จ.กาฬสินธุ์
     วัดโพธิ์ชัย ตั้งเมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๔ ชาวบ้านเรียกว่า วัดโพธิ์ชัยบ้านหนองห้าง เพราะบริเวณที่สร้างวัดมีต้นไทรใหญ่อยู่ต้นหนึ่ง แต่เดิมเรียก “โพธิ์ไทร” ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ วันที่ ๒ มีนาคม พ.ศ.๒๕๒๗

     บ้านหนองห้างเป็นชุมชน ไท-ผู้ไท สันนิษฐานว่าครั้แรกมีการสร้างสิมทึบแบบพื้นบ้านบริสุทธิ์ทั่วๆไป เมื่อทรุดโทรมลงจึงได้เปลี่ยนเป็นช่างญวน มีหลักฐานจากคำบอกเล่าว่า สิมเก่าใช้อิฐปั้นจากดินริมห้วยหลักทอด มาก่อเป็นฐาน ช่างปั้นลายตกแต่งสิมหลังเก่าคือ ตาพ่อนางน้อย(จารย์คู ขันตี)


     สิม เป็นสิมทึบแปลน ๔ เหลี่ยมผืนผ้า ยาว ๓ ช่วงเสา ลักษณะพิเศษคือ ผนังไม่มีหน้าต่าง เพียงแต่เจาะช่องให้แสงสว่างเข้า ๔ ช่องเล็กๆ ของ ๒ ช่วงเสาแรก ช่วงเสาสุดท้ายปิดทึบเพราะเป็นผนังด้านพระประธาน หลังคาทรงจั่วชั้นเดียว เดิมคงมุงแป้นเกล็ด ปัจจุบันเป็นสังกะสี มีโห่งไม้และลำยอง เป็นนาคสะดุ้ง ตัวล่างเอาหางเกี่ยวต้นคอนาคตัวบนด้านละ ๔ ตัว ตัวสุดท้ายเลื้อยไม้ชูหัวเพียงกระดกขึ้นเล็กน้อย นัยว่าจะให้คล้ายหางหงส์ แต่เค้าหน้านาคค่อนข้างยื่นยาวแสยะเขี้ยวยิ้มดูคล้ายหน้าสุนัขมากกว่าพญานาค

     หัวแปแกะเป็นลายดอกไม้ปิดไว้ทุกอัน สีหน้า ก่ออิฐฉาบปูนติดกระจกเป็นดวงกลมขนาดเล็ก ด้านหน้าทำซุ้มประตูโค้งครึ่งวงกลมฝีมือหยาบมาก ๓ ซุ้มเป็นประตูจริงอยู่กลาง ซุ้มหลอกขนาบทั้ง ๒ ข้าง เหนือซุ้มประตู ๒ ข้างมีกรอบกระจก ๔เหลี่ยม ขีดเป็นลายเส้นเครือเถาหยาบๆ ฐานแอวขันปากพานค่อนข้างสูง ๑.๗๐ เมตร รับกับทางขึ้นด้านหน้า ซึ่งทำเป็นกำแพงลูกกรงโปร่งเตี้ยยื่นออกมาราว ๔ เมตร แล้วเป็นทางเดินลาดลงไปยังบันไดซ้ายและขวา มีเสา ๔ เหลี่ยมก่ออิฐสูงอยู่ ณ หัวบันไดทุกตอนแบบยุโรป สัดส่วนสิมหลังนี้นับว่าพอใช้ได้แต่ขาดการระบายอากาศที่ดี ส่วนตกแต่งไม้แกะสลัก โดเฉพาะลำยองนาคสะดุ้งนั้น แม้จะดูด้อยฝีมือแต่ก็ให้คุณค่าของงานออกแบบพื้นถิ่นได้เต็มที่ มีเอกลักษณ์ศิลปะพื้นบ้านอย่างแท้จริง (ที่มาข้อมูล : http://202.12.97.23/main/esanart/)

      ป้จจุบัน ได้สร้างสิมใหม่ขึ้น บริเวณใกล้ๆ กัน แต่หันหน้าไปคนละทาง เนื่องด้วย บิเวณด้านหน้าของสิมเก่า ได้ใช้พิ้นที่สร้างโรงเรียนและสนามฟุตบอล การก่อสร้างอุโบสถใหม่ จึงจำเป็นต้องหันหน้ามาอีกฝั่งหนึ่ง ซึ่งเป็นพื้นที่ลานวัดและศาลาการเปรียญ สิมเก่าจึงหันหลังให้พื้นที่วัด ดังที่เห็นในปัจจุบัน

สถานที่ตั้ง : เลขที่ ๒ บ้านหนองห้าง หมู่ที่ ๒ ตำบลหนองห้าง อำเภอกุฉินาราย์ จังหวัดกาฬสินธุ์


ดูแผนที่ขนาดใหญ่ขึ้น
       ถ่ายภาพเมื่อ : 2 มกราคม 2557
ประตูวัดและลานวัด บริเวณหน้าสิมใหม่ หลังสิมเก่า
สิมใหม่ สิมเก่าถูกบังด้วยต้นไม้
ภาพด้านข้างสิมเก่า เคียงคู่สิมใหม่ แต่หันหน้าไปคนละทิศละทาง
ด้านข้างและด้านหลังสิม จะสังเกตุเห็นการเจาะช่องสี่เหลี่ยมผืนผ้าสองคู่ เพื่อให้แสงลอดผ่าน
ด้านข้างสิม เจาะรูสองคู่ เพื่อให้แสงลอดผ่าน (แทนหน้าต่าง)
ด้านข้างสิม บริเวณหน้าประตูทำเป็นช่องๆ ระบายอากาศ
ด้านข้างสิม เจาะรูสองคู่ เพื่อให้แสงลอดผ่าน (แทนหน้าต่าง)
ด้านหลังสิม
ด้านหลังสิมและส่วนหลังคา
ภาพขยายส่วนหลังคา ปั้นลมหรือลำยอง เป็นรูปพญานาคเอาหางเกี่ยวกัน
ภาพขยายส่วนหลังคา หางหงส์ทำเป็นหัวพญานาค
ด้านหน้าสิม เหนือโค้งประตูมีการประดับกระจกและเขียนลายประกอบ
ด้านหน้าสิม มีป้ายแขวนไว้ว่า วิหารหลวงปู่ธิกะ
ด้านหน้าและด้านข้างอีกมุม
พื้นที่บริเวณด้านหน้า
เหนือประตู ประดับกระจกและเขียนลายประกอบ
หน้าสิมเก่า หลังสิมเก่า
ส่วนขยายช่อฟ้าใบระกา
ภาพสิมทั้งหมด ด้านหน้า
หน้าสิมใหม่ หลังสิมเก่า (หันหน้าไปคนละด้าน)
สิมใหม่
พระพุทธรูปเก่า ภายในสิม (ภาพจากเว็บสำนักวัฒนธรรม ม.ขอนแก่น)
 Isan Upload
ถ่ายภาพเมื่อ : 14 กุมภาพันธ์ 2557

08-01-2014 Views : 4199



อาร์ตนานา สตูดิโอ และ เดอะ ไดโนเสาร์ อาร์ต แกลเลอรี่ ™ (หอศิลป์ เดอะแด็ก)
บ้านเลขที่ 9, 48 หมู่ 12 บ้านหนองซำ ต.น้ำอ้อม อ.ค้อวัง จ.ยโสธร 35160 กรุณาโทรติดต่อก่อนการเดินทางหรือนัดหมายล่วงหน้า ที่เบอร์ โทร. 081- 303 4493, 064-092 9449
ออกแบบโลโก้ | ออกแบบบรรจุภัณฑ์ | ออกแบบกล่อง | ออกแบบบถุง | ออกแบบฉลาก | ออกแบบสื่อส่งเสริมการขาย ออกแบบสื่อดิจิทัล Digital Media Design

 ร่วมสนับสนุนเว็บไซต์ อีสานอาร์ตดอทคอม ช่องพุทธศิลป์อีสาน เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการเดินทางถ่ายภาพนำมาจัดทำเว็บไซต์ ได้ที่ :

ธนาคารกสิกรไทย สาขาบางกะปิ ชื่อบัญชี นายพัฒยา จันดากูล เลขที่บัญชี 003-2-02799-9 ประเภท ออมทรัพย์

ต้องยอมรับความจริงว่า การเดินทางมีค่าใช้จ่าย โดยเฉพาะค่าน้ำมันรถ หากต้องเดินทางไกลๆ หลายร้อยกิโลเมตร ค่าใช้จายในแต่ละเที่ยวก็หลายพันบาท เว็บมาสเตอร์จึงต้องรองบประมาณ และวางแผนการเดินทางให้คุ้มกับค่าน้ำมัน โดยกำหนดจุดที่จะไปถ่ายภาพให้ได้เยอะๆ ก่อนการเดินทาง ขอขอบพระคุณทุกท่านที่ให้การสนับสนุนค่าเดินทางครับ



18.207.160.209 | Copyright © 2008 - 2023 esanart.com All Rights Reserved.
Website designed by Artnana Sudio